Les 113 – Gelukzaligheid, extase en goddelijke liefde
Vraag: Kan je het verschil uitleggen tussen gelukzaligheid en extase?
Antwoord: Laten we deze twee woorden in het woordenboek opzoeken:
- Gelukzaligheid betekent, “uiterst gelukkig, hemel, paradijs.”
- Extase betekent, “overweldigende meeslepende verrukking.”
Ze lijken wel wat op elkaar, maar zijn niet hetzelfde. In hoe we de woorden hier in de Gevorderde Yoga Technieken (AYP) interpreteren, zit het verschil in waar de twee verschillende ervaringen ontstaan. Dit is de sleutel tot het begrijpen van hoe we deze termen in de lessen gebruiken, en hoe ze relateren aan de specifieke technieken die we doen. Er is ook een verbinding met de goddelijke romance die we recentelijk besproken hebben, en ook met de stappen op het pad naar verlichting.
We plakken namen op ervaringen die we tijdens en na onze beoefening hebben. De woorden zijn daarom “experience based” (gebaseerd op ervaring), net als al het andere wat we hier in de lessen bespreken. Het zijn woorden die we gebruiken om te beschrijven wat er in ons gebeurt. De ervaringen komen eerst, en dan volgen de woorden. Niet andersom.
Gelukzaligheid hoort bij het “zuiver gelukzaligheidsbewustzijn” wat we in meditatie ervaren, en wat we geleidelijk aan ook meer en meer in ons dagelijkse leven gaan ervaren wanneer we blijven mediteren. Het komt op als een aangename, vredige stilte, een soort blijvende innerlijke glimlach. Het is blijdschap die uit het niets in ons opkomt wanneer we keer op keer de mind en het lichaam naar de stilte brengen in meditatie. Is de innerlijke stilte waar we mee in aanraking komen tijdens meditatie “uiterst gelukkig, hemel, paradijs?” Als de aanwezigheid van de stilte toeneemt komt het er dichtbij. Het is onwankelbaar, altijd positief ongeacht wat er om ons heen gaande is, en het heeft ook het gevoel van eeuwigheid in zich. Het belangrijkste is dat het ons bewustzijn is wat op zichzelf staat, onafhankelijk van het lichaam, adem, mind, emoties, zintuigen en alle uiterlijke omstandigheden. Het is de spreekwoordelijke “rots” die niet weg zal spoelen in de stormen van het leven. Wanneer ons gevoel vanzelf die innerlijke stilte geworden is, waar zijn we dan gebleven? Overal, en nergens. Zuiver gelukzaligheidsbewustzijn is een mysterie. Maar het is datgene wat we in essentie zijn. We ervaren het als gelukzaligheid, een blijvend totaal geluk. Ons bewustzijn is de bron van de gelukzaligheid. Ons bewustzijn is gelukzaligheid. Niemand hoeft mij te geloven. Als we iedere dag mediteren, zullen we geleidelijk aan te weten komen wat zuiver gelukzaligheidsbewustzijn is. Zoals de psalm zegt, “Wees stil, en weet dat ik God ben.”
Extase, aan de andere kant, is een ongedaan maken. Ik bedoel, we verliezen ons in genot. “Overweldigende meeslepende verrukking” is er een goede beschrijving voor. Waar komt deze extase vandaan? Waar gelukzaligheid voortkomt uit ons bewustzijn, ontstaat extase in ons lichaam. Extase is het resultaat van prana die ons op gelukzalige wijze in verrukking brengt. Je zal je herinneren dat prana, de levenskracht, een van de eerste manifestaties is die uit zuiver gelukzaligheidsbewustzijn voortkomt. Wanneer de prana op evolutionaire wijze in ons zenuwstelsel beweegt creëert dit vibraties die we ervaren als overweldigende verrukking. Extase is de godin die in ons beweegt. Extase ontstaat uit een ontwaakte kundalini, waarvan we weten dat dit voortkomt uit onze seksuele energie, onze immense opslag van prana.
Dan maken we nu de verbinding, de relatie tussen gelukzaligheid en extase, wat er soms voor zorgt dat we betekenissen husselen en samenbrengen in uitdrukkingen zoals “gelukzalige extase,” of “extatische gelukzaligheid.” Wat is er hier aan de hand? Is Yogani in de war wanneer hij deze uitdrukkingen gebruikt? Reken maar. Wie is dat niet wanneer de liefde bedreven wordt?
De waarheid is dat gelukzaligheid en extase in ons willen samensmelten. Figuurlijk gesproken, is Shiva zuiver gelukzaligheidsbewustzijn. Dat is hij in ieder geval als we gemediteerd hebben. Als we kundalini Shakti wakker gemaakt hebben met de wervelkolomademhaling en andere gevorderde yoga technieken, is ze op jacht naar Shiva in ons zenuwstelsel. We weten dat ze op jacht is omdat we haar door ons heen kunnen voelen gaan in de vorm van extase (of vuur), waarbij ze al gaande zuivert. Op een bepaald moment hebben we innerlijke stilte in ons gestabiliseerd, en ook de extase die in ons beweegt. Wat gebeurt er dan?
De activatie van de ervaring van gelukzaligheid en extase door middel van gevorderde yoga technieken komt overeen met de eerste twee stadia van verlichting, dit hebben we in de voorgaande lessen besproken – de opkomst van innerlijke stilte en de opkomst van extase, en dat is in die volgorde het beste. Het derde stadium van verlichting volgt op het een worden van gelukzaligheid en extase in een innerlijke goddelijke romance. Wanneer dit plaatsvindt hebben we de neiging om de omschrijvingen door elkaar te halen, want zowel zuiver gelukzaligheidsbewustzijn als goddelijke extase zijn gelijktijdig aanwezig, zijn zich in ons met elkaar aan het verbinden!
Wat komt er voort uit de samensmelting van de energieën van de mannelijke en vrouwelijke polariteiten in ons? We hebben het derde stadium van verlichting omschreven als “eenheid,” waarin we alles zien als een expressie van de Ene die we zijn geworden. Die Ene is zuiver gelukzaligheidsbewustzijn die gelijktijdig bestaat met alle (extatische) processen van de natuur. Wanneer we dit stadium bereiken worden we een kanaal voor een oneindige stroom van goddelijke liefde. We handelen voor het welzijn van iedereen, waarbij we niets terug verwachten, omdat we alles waarnemen als een uitdrukking van ons eigen zelf. In dit stadium is de persoonlijke behoefte zo uitgebreid dat het de universele behoefte omvat. Dit is verlichting, goddelijke liefde die zich op natuurlijke wijze door ons uitdrukt, voortgekomen uit de innerlijke eenwording van zuiver gelukzaligheidsbewustzijn en goddelijke extase.
De gevorderde yoga technieken zijn er voor om dit evolutionaire proces van transformatie in ons zenuwstelsel te faciliteren. Iedereen is met het vermogen geboren om deze glorieuze reis te maken.
De guru is in je.