Les 138 – Wil je opnieuw geconditioneerd worden?
Vraag: (Over les #35, “Verlichtingsmijlpalen”) Je triade van stilte, gelukzaligheid en harmonie die je noemt in de bespreking over de verlichtingsmijlpalen, zijn deze (bijna) hetzelfde als de beschrijving van brahman als zijn-bewustzijn-gelukzaligheid (sat-chit-ananda)? Is het proces van zuivering van het lichaam en de mind een andere naam voor het opnieuw conditioneren of het ongedaan maken van conditioneringen?
Antwoord: Sat-chit-ananda (zijn-bewustzijn-gelukzaligheid) is waar we in diepe meditatie contact mee maken en het is wat in ons als stilte opkomt, ook wel de “staat van getuigenzijn” genoemd. De stabilisatie van deze transcendente realiteit van zelf-bewustzijn gedurende 24 uur per dag en zeven dagen per week is de eerste fase van verlichting. De term “zuiver gelukzaligheidsbewustzijn” wordt vaak in de lessen gebruikt, en is synoniem aan sat-chit-ananda, innerlijke stilte en de getuige. Gelukzaligheid is hier een sleutelwoord in. De onveranderlijke innerlijke getuige is een gelukzalige, en dat worden wij ook wanneer we dat worden, en er is nog veel meer wat daarop zal volgen.
Extase is het sleutelwoord in de tweede fase van verlichting, veroorzaakt door de beweging van prana (kundalini) in ons zenuwstelsel. Door de verfijning van innerlijke sensorische ervaringen ontstaat er devotie (bhakti), en versnellen we in onze neurobiologische transformatie naar een permanente goddelijke ervaring. Technisch gezien is de beweging van prana/kundalini de beweging van sat-chit-ananda, want alles bestaat daaruit. Maar we maken het onderscheid tussen gelukzaligheid (van zuiver bewustzijn) en de extase (van het lichaam) in het belang van de aanstaande vereniging van deze twee aspecten van onze natuur tot de derde staat, eenheid, en dat is waar het woord “harmonie” van toepassing is, en het opkomen van de naar buiten stromende onvoorwaardelijke goddelijke liefde. Dan zijn we een kanaal van het goddelijke op aarde, en genieten we er iedere minuut van.
Les #85 en #113 bespreken de fases van verlichting vanuit verschillende perspectieven, en in veel andere lessen wordt er ook vanuit de verschillende niveaus van ervaring naar gekeken.
Was het niet voor de ervaringen die in de beoefening ontstaat, dan zou niets van dit alles benoemd worden. Maar er is een framewerk van begrip (en mijlpalen) nodig, dus om die reden wordt het besproken. Want waarom heb je anders al dit ingewikkelde gedoe nodig? Het mentale framewerk en de metaforen (Shiva, Shakti, etc.) die beschrijven wat er van binnen gebeurt zijn behulpzaam in het inspireren om door te gaan met de beoefening.
“Opnieuw conditioneren” of “het ongedaan maken van conditioneringen” is voor mij wat vaag wat betreft er precies gebeurt. Ik geef de voorkeur aan “zuivering” en “reiniging.” Wanneer het zenuwstelsel gereinigd is wordt het een heldere en vrij toegankelijke toegangspoort naar het oneindige in ons. Het gaat uiteindelijk om de betekenis. Welke woorden voor jou werken zijn prima, zolang je maar in je eigen termen een duidelijk begrip hebt van de ervaringen en datgene wat gebeurt niet verkeerd interpreteert. Verkeerde interpretatie (en angst, wanneer ervaringen overweldigend worden) kunnen leiden tot een verlies van motivatie om te oefenen, dus begrijpen wat er gebeurt is belangrijk. Het belangrijkste is altijd dat we gemotiveerd blijven om onze beoefening te doen en zo opnieuw geconditioneerd worden!
De guru is in je.