Les 43 – De relatie van pranayama met meditatie
Nieuwe lezers: het is aanbevolen dat je bij het begin van de lessen begint omdat eerdere lessen een voorwaarde zijn voor deze (de eerste les is “Waarom deze bespreking?”.
Vraag: Ik had wonderbaarlijke gelukzalige gevoelens tijdens mijn eerste pranayama sessies, en deze vloeiden over in mijn meditatie. Mijn lichaam schommelde van de aangename gevoelens die door mijn wervelkolom naar boven stroomden, wat er voor zorgde dat ik kippenvel over mijn hele lichaam kreeg. Mijn aandacht ging tijdens de meditatie terug naar de wervelkolom ademhaling. Is dit oké? Is pranayama een soort meditatie? Kun je pranayama zien als een opzichzelfstaande spirituele oefening los van de meditatie die we eerder leerden ?
Antwoord: je eerste ervaringen zijn prachtig, een geweldig voorproefje van dingen die nog gaan komen. Laat ze een inspiratie zijn om door te gaan op het pad naar verlichting. Door het regelmatige beoefenen van pranayama en meditatie zullen je ervaringen veel dieper gaan.
Als er bewegingen zijn tijdens pranayama of meditatie, trek je er niet te veel van aan. Dit geldt voor zowel de aangename als de onaangename bewegingen. Keer rustig terug naar de procedure van de oefening waar je mee bezig was, of dit nu pranayama was of meditatie. Zijn de verstoringen echter zo sterk dat het je niet lukt makkelijk terug naar je oefening te keren, geef dan even aandacht aan de bewegingen, zonder ze aan te moedigen of er weerstand aan te bieden. Wanneer ze wat tot rust komen, kun je zonder moeite terugkeren naar je oefening.
Aangename bewegingen, en aangename gevoelens zonder beweging, kunnen uitdagend zijn tijdens pranayama en meditatie. We zijn geneigd om er toe aangetrokken te worden. Het is natuurlijk. De uitdaging schuilt erin om deze aangename gevoelens niet te verwarren met de oefening, en bovenmatig gefocust te raken op de gevoelens. Houdt in gedachten dat deze gevoelens in ons opkomen door het juist beoefenen van pranayama en meditatie. Om vooruitgang te boeken moeten we blijven doorgaan met onze oefeningen en ze niet in de steek laten door een overmatige belangstelling voor de extatische ervaringen die we ervaren. Dit betekent niet dat deze ervaringen niet welkom zijn. Dat zijn ze zeker – we doen gevorderde yoga oefeningen zodat we groeien naar een leven in extase!
Blijven we onze dagelijkse oefeningen doen, dan zullen er steeds meer extatische ervaringen volgen en deze zullen een gewoon onderdeel van ons dagelijks leven vormen. Dit is wat we willen . Wanneer ze opkomen tijdens onze pranayama en meditatie, dan verwelkomen we ze met blijdschap en gaan terug naar onze oefening. Zo bevorderen we het opkomen van extatische ervaringen in ons leven. We zullen later bespreken hoe we de volledigheid van onze oefeningen kunnen behouden tijdens voortdurende ervaringen van extase. Na enige tijd zal extase een overheersende ervaring worden gedurende onze oefeningen en dit wordt een unieke uitdaging in onze weg naar de verlichting. Het is een zeer aangename uitdaging.
Soms kan het gebeuren dat we pranayama beoefenen tijdens de meditatie of omgekeerd. Als dit gebeurt keren we gemakkelijk terug naar de oefening die we zouden doen op dat moment. We moeten niet proberen om ze samen te doen. Beide baseren zich op de eenvoud van aandacht, te weten, simpelweg de voorkeur geven aan de mantra tijdens meditatie, of simpelweg voorkeur voor wervelkolomademhaling tijdens pranayama. Als we proberen beide oefeningen samen te doen, dan wordt onze aandacht verdeeld en dit leidt ons af van beide oefeningen. Dus, eerst beoefenen we pranayama, en daarna meditatie. Dit is de formule voor een maximaal effect.
Meditatie en pranayama zijn duidelijk verschillende oefeningen met duidelijk verschillende bedoelingen. Meditatie brengt ons geleidelijk dichter bij de stilte van zuiver gelukzaligheidsbewustzijn. Pranayama maakt de subtiele zenuwen los en bevordert het stromen van prana op bepaalde wijzen. Dit schept de mogelijkheid voor zuiver gelukzaligheidsbewustzijn om dynamisch door het zenuwstelsel te vloeien. Dit wordt eerst ervaren als de voortdurend uitbreidende groei van extase, en later het opkomen van universeel, gelukzalig zelfbewustzijn. Pranayama is aan de rand van meditatie, maar het is geen meditatie. Meditatie bevindt zich aan de rand van pranayama, maar het is geen pranayama. Je zou kunnen zeggen dat beiden afkomstig zijn van tegenovergestelde kanten van een subtiele scheidslijn die er is tussen puur gelukzaligheidsbewustzijn en prana overal in ons. Door het doen van pranayama en meditatie na elkaar lossen we die scheidingslijn van weerskanten uit op. Dat is een dubbelslag. Dat is het grote voordeel van het beoefenen van beide.
Pranayama in zijn vele vormen heeft een formidabele waarde, en we zullen er uitgebreid gebruik van maken. Het is een van de belangrijkste sleutels om het menselijke zenuwstelsel te openen voor goddelijke ervaring. Maar, pranayama is geen vervangmiddel voor meditatie. Alleen door meditatie kan het zenuwstelsel doordrongen worden met zuiver gelukzaligheidsbewustzijn.
Pranayama en andere technieken die we zullen bespreken zijn van grote waarde in het verschaffen van de grond voor het zuiver gelukzaligheidsbewustzijn om op te komen, en ze zijn het middel om het naar buiten toe uit te breiden, maar ze zijn niet de primaire oorzaak van het opkomen ervan. Dit is de reden waarom het niet wordt aanbevolen pranayama op zich te beoefenen zonder meditatie.
Meditatie kan op zichzelf beoefenend worden. Het is een complete oefening die het volledig openbloeien van zuiver gelukzaligheidsbewustzijn in een mens tot gevolg zal hebben na langere tijd. Daarom wordt gezegd dat meditatie voldoende is voor hen die niet geneigd zijn andere gevorderde yoga oefeningen te doen om hun tocht te versnellen. Meditatie is de allerbeste oefening die men alleen kan doen.
Anderzijds kan het beoefenen van pranayama alleen zonder meditatie de beoefenaar kwetsbaar maken. Stel je voor dat je een veld omploegt, dat je de rijke bodem steeds weer omkeert. De bodem ligt bloot, vruchtbaar en klaar om bezaaid te worden. Wat zal je er gaan planten? Als je diep mediteert met een effectieve methode, dan zal je de akker met het zaad van zuiver gelukzaligheidsbewustzijn beplanten, en het zal ontkiemen en sterk groeien, het veld vullen met vreugde. Maar wat als je niet mediteert, en je plant niets speciaals op je vruchtbare pranayamaveld? Wat zal er dan gaan groeien? Iets zal er komen. Maar wat? Gewoon dat wat voorhanden is. Verlangens, gedachten, emoties, datgene dat over het veld heen komt gewaaid. Om je de waarheid te zeggen, een heleboel onkruid kan er groeien omdat er geen plantjes van zuiver gelukzaligheidsbewustzijn op het veld staan. Daarom kan pranayama, als het op zichzelfstaand wordt beoefend gedurende maanden en jaren, eerder tot minder leiden dan tot meer. Bij sommige mensen kan dit soort onevenwichtige beoefening tot verhoogde starheid leiden, egotisme, angst, woede, en slechts enkel tegenslag. Mediteer elke dag nadat je pranayama beoefent en je zult het tegenovergestelde van die dingen ervaren in hoge mate – flexibiliteit, mededogen, vrede, vreugde, en heel veel goed geluk. Zo werkt dat.
De guru is in je.